Türkiye’nin milli gelir bakımından en düşük gelir seviyesine sahip olan Doğu Anadolu Bölgesi, her gün açıklanan birçok ekonomik, sosyal, yaşam endekslerinden alt sırada yer alıyor. Eğitimden sağlığa, ekonomiden ihracat-ithalata kadar birçok kalemde alt sırada yer alan Doğu’da, konut satışlarında da durum çok farklı değil. Ki kadınlar ise bu konuda oldukça dezavantajlı...

Gayrimenkul danışmanlığı şirketi Coldwell Banker’dan yapılan açıklamaya göre, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılına ilişkin konut satış verilerini açıkladı. Buna göre Türkiye genelindeki konut satışları geçen yılın biraz altında bir performans göstererek, 1 milyon 348 bin 729 adede gerilerken, kadınların konut satışındaki payı ise yükselmeye devam etti. Türkiye’de yapılan konut satışlarının yüzde 31,16’sı kadınlar tarafından gerçekleştirildi. Bu oranlara göre 420 bin konutu kadınlar satın aldı. Türkiye genelinde kadın konut alımı yükselirken Doğu’da tam tersi bir durum söz konusu oldu. Listenin son sıralarına bakıldığında doğu illerinin ağırlığı açık bir şekilde görünüyor. 2019 verilerine göre, kadınların yüzdesel olarak en az konut satın aldığı il yüzde 17,35 ile Ağrı olurken, onu yüzde 18,34 ile Bitlis ve yüzde 19,91 ile Muş takip etti. Siirt, Şırnak, Kars, Bingöl, Bayburt, Van ve Erzurum, kadınlara konut satış oranının düşük olduğu diğer iller arasında yer alıyor. Doğu illeri tüm alanlarda olduğu gibi kadın konut satışında da yine son sıralarda yer aldı...

EN YÜKSEK SEVİYEYE ULAŞTI

Coldwell Banker tarafından bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilen Konutta Kadının Gücü Araştırmasının sonuçlarına göre, geçen yıl Türkiye’de yapılan konut satışlarının yüzde 31,16’sı kadınlar tarafından gerçekleştirildi. 420 bin konutu kadınlar satın aldı. TÜİK, sitesinde 2014 yılından bu yana cinsiyete göre istatistiklere yer veriyor. 2014'te yüzde 29,5 olan kadınlara konut satış oranı, 2015'te yüzde 29,6’ya çıktıktan sonra 2016'da yüzde 29,2’ye, 2017'de ise yüzde 29,1’e gerilemişti. Söz konusu oran 2018'de yüzde 30,6’ya ulaşırken, 2019'da yakalanan yüzde 31,16’lık oran ile söz konusu verilerin yayınlandığı dönemde en yüksek seviyeye ulaşıldı. 2014 yılında Türkiye genelinde kadınlara konut satışı 343 bin 209 olarak gerçekleşirken, söz konusu rakam geçen yıl 420 bin 276’ya ulaştı. Yani aradan geçen beş yılda kadınların konut alımı yüzde 22,5 arttı. Kadınlara konut satışında geçen yılın şampiyonu olan Balıkesir, 2014 yılından bu yana altı yıldır bu alanda liderliği elinde bulunduruyor. Balıkesir’de kadınlara konut satış oranı 2014 yılında yüzde 38,7, 2015 yılında yüzde 39, 2016 yılında yüzde 38,7, 2017 yılında yüzde 37,5, 2018’de ise yüzde 39,7’ye ulaştı. Bu oran geçen yıl ise yüzde 40’ı aşarak yeni bir rekora işaret etti.

3 YILDIR DÜZENLİ OLARAK ARTIYOR

Açıklamada görüşlerine yer verilen Coldwell Banker Türkiye Ülke Başkanı Gökhan Taş, TÜİK’in konut satışındaki cinsiyet bazlı istatistiklerin 2014 yılından bu yana yayınlandığını ifade etti. Taş, kadınların Türkiye’deki konut satışındaki payının geçen yıl tarihin en yüksek seviyesine ulaştığını kaydederek, “Söz konusu oran 2017 yılından bu yana sürekli olarak artış gösterse de bu oranın hâlâ dünyanın gelişmiş ülkelerine göre oldukça düşük olduğunu ifade edebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.

İLK KEZ BİR İL YÜZDE 40 BARAJINI AŞTI

Geçen yılın istatistiklerine göre, kadınların Türkiye’de en fazla konut satın aldığı ilin üst üste altıncı kez Balıkesir olduğunu belirten Taş, şunları kaydetti: “Balıkesir’de geçtiğimiz yıl el değiştiren yaklaşık 29 bin konutun 11 bin 725’i kadınlar tarafından satın alınırken, kadınların toplam satıştaki payı yüzde 40,34 oldu. Böylece Türkiye’de ilk kez bir şehirde söz konusu oran yüzde 40’ı geride bıraktı. Balıkesir’in ardından Türkiye’de ikinci sırada yer alan ilimiz Çanakkale olurken, onu Burdur takip etti. İlk 10’da yer alan diğer iller ise şöyle sıralandı: Edirne, Muğla, Tunceli, Giresun, Kilis, Niğde ve Denizli.”

DOĞU YİNE EN ALTTA

Taş, ilk 10’a Doğu ve Güneydoğu’dan giren tek ilin Tunceli olduğunu, Karadeniz Bölgesi’ni de tek başına Giresun’un temsil ettiğini aktararak, “Listenin son sıralarına baktığımızda ise doğu illerinin ağırlığını görüyoruz. 2019 verilerine göre, kadınların yüzdesel olarak en az konut satın aldığı il yüzde 17,35 ile Ağrı olurken, onu yüzde 18,34 ile Bitlis ve yüzde 19,91 ile Muş takip etti. Siirt, Şırnak, Kars, Bingöl, Bayburt, Van ve Erzurum, kadınlara konut satış oranının düşük olduğu diğer iller arasında yer alıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

İŞTE KONUT SATIŞ DETAYLARI

Konut satışları 2019 yılında bir önceki yıla göre %1,9 azalarak 1 348 729 oldu. Türkiye genelinde konut satışları 332 508 ipotekli, 1 016 221 diğer satış türünde gerçekleşti. 2019 yılında ipotekli satışların payı %24,7 oldu. Türkiye'de 2019 yılında ilk el konut satışı 511 682, ikinci el konut satışı ise 837 047 olarak gerçekleşti. İlk el konut satış  oranı %37,9, ikinci el konut satış oranı %62,1 oldu. Konut satışlarında 2019 yılında, İstanbul 237 675 konut satışı ve %17,6 pay ile ilk sırayı aldı. İstanbul'u, 132 486 konut satışı ve %9,8 pay ile Ankara, 79 221 konut satışı ve %5,9 pay ile İzmir izledi. En az satış ise 185 konut ile Ardahan'da oldu.

ARALIK AYINDA 202 BİN KONUT SATILDI

Türkiye genelinde konut satışları 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %47,7 oranında artarak 202.074 oldu. Konut satışlarında, İstanbul 40.317 konut satışı ve %20 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u, 20.084 konut satışı ve %9,9 pay ile Ankara, 12.284 konut satışı ve %6,1 pay ile İzmir izledi. Konut satış sayısının düşük olduğu iller sırasıyla 29 konut ile Hakkari, 33 konut ile Ardahan ve 103 konut ile Tunceli oldu. Türkiye genelinde 2019 Aralık ayında ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %603,4 oranında artış göstererek 50.278 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %24,9 olarak gerçekleşti. İpotekli satışlarda İstanbul 10.137 konut satışı ve %20,2 pay ile ilk sırayı aldı. Diğer konut satışları 2019 Aralık ayında Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre %17 oranında artarak 151.796 oldu. Diğer konut satışlarında İstanbul 30.180 konut satışı ve %19,9 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul'daki toplam konut satışları içinde diğer satışların payı %74,9 oldu. Ankara 13.873 diğer konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara'yı 8.548 konut satışı ile İzmir izledi. Diğer konut satışının en az olduğu il 26 konut ile Ardahan oldu.

75 BİN KONUT İLK DEFA SATILDI

Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8 artarak 75.480 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı %37,4 oldu. İlk satışlarda İstanbul 14.772 konut satışı ve %19,6 ile en yüksek paya sahip olurken, İstanbul'u 6.079 konut satışı ile Ankara ve 3 760 konut satışı ile İzmir izledi. Türkiye genelinde ikinci el konut satışları 2019 Aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %89 artış göstererek 126.594 oldu. İkinci el konut satışlarında da İstanbul 25.545 konut satışı ve %20,2 pay ile ilk sıraya yerleşti. İstanbul'daki toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı %63,4 oldu. Ankara 14.005 konut satışı ile ikinci sırada yer aldı. Ankara'yı 8.524 konut satışı ile İzmir izledi.

KADINLAR 420 BİN KONUT SAHİBİ OLDU

Türkiye genelinde 2019 yılında, erkekler %57,5 pay ile 775.653, kadınlar %31,2 pay ile 420.276 konut sahibi olurken, %1,8 pay ile 24.141 konut kadınlar ve erkekler tarafından ortaklaşa alındı. İstanbul 66.414 konut satışı ve %15,8 payla Türkiye'de kadınlar tarafından en fazla konut satın alınan il oldu. İstanbul'da 126.170 konut erkekler tarafından alınırken, kadınlar ve erkekler tarafından ortak alınan konut sayısı 5.337 oldu. En az konut satışının gerçekleştiği iller kadınlarda 46 konut ile Ardahan, erkeklerde 125 konut ile Hakkari oldu.

YENİ DOĞU GAZETESİ