Büyükşehir Belediyesi tarafından 2016 yılı çalışma programına dahil edilen ve Süphan Mahallesi’nde yapılacak olan çalışmalar içerisinde yer alan Çocuk Yaşam Merkezi için Süphan Mahallesi’nde aileler ve çocuklar üzerinde ihtiyaç tespitine dair analiz anketi yapıldı. Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Çocuk ve Gençlik Hizmetleri Şube Müdürlüğü, Ssoyolog ve Soyal Hizmet Uzmanları ile Van Kent Gönüllüleri ortaklığı tarafından yapılan ankette önemli sonuçlar ortaya çıkarıldı. Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı Çocuk ve Gençlik Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından Süphan Mahallesi’nde ikamet eden ailelerin sosyo ekonomik durumlarının analizi ve değerlendirilmesi yapılarak mahallede ikamet eden çocukların gelişim süreçleri, eğitim ve çalışma durumları alanlarda yaşadıkları eksikliklerin tespiti için anket çalışması yapıldı. Anket çalışması ile mahallede yapılması planlanan Çocuk Yaşam Merkezi’nin büyük önem arz ettiği ve yapılacak olan Çocuk Yaşam Merkezi ile mahallede çocuklara yönelik tehlikelerin bu şekilde ortadan kaldırılacağı tespit edildi.



Çocuk Yaşam Merkezi ile çocuklar üzerindeki riskler ortadan kaldırılacak

Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan ankette kentin coğrafi konumu ve Büyükşehir olması ile hızlı bir şekilde göç alındığı ve göç alan mahallelerin başında gelen Süphan Mahallesi’nde yaşanan hızlı göç nedeniyle sosyo ekonomik kaynaklı sorunlar yaşandığı ortaya çıkarıldı. Bu sorunlardan en çok etkilenen ve mağduriyet yaşayanların çocuklar olduğu görülürken, bugüne kadar bu çocuklara dönük yapılan hizmet modellerinin ise süreklilik arz etmediği için çocukların yaşadıkları soruna çare olamadığı açıklandı. Yaşanan sorunun önüne geçmek için çocuk ve gençlere yeni bir yaşam alanı yaratmak için harekete geçen Büyükşehir Belediyesi, yapılacak olan Süphan Çocuk Yaşam Merkezi ile çocuklar ve ailelerine yönelik süreklilik arz eden çözümler üretmeyi hedefliyor. Büyükşehir Belediyesi, mahallede yapılacak bu tip çalışmalarla çocuklar ve ailelerine temel destek programları sunularak risk alanından uzaklaştırılmasıyla bireysel ve toplumsal farkındalığın arttırılmasını hayata geçirecek.  

Kadınların yüzde 59’u, erkeklerin ise yüzde 25.5’i hiç okula gitmedi

Süphan Mahallesi’nde 348 kişinin katılımı ile bir anket yapan belediye, yapılan anket ile önemli sorunları ortaya çıkarırken, ankete katılan ailelerin sosyo ekonomik durumları ve eğitim düzeylerinin çocuklar üzerindeki etkileri ile kıyaslandı. Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan ankete katılanların yüzde 51’nin yeşil kart sahibi vatandaşlardan oluştuğu tespit edilirken, mahallede hane başına dönük gerçekleştirilen araştırma da ise ailelerin yüzde 35’nin aylık ortalama gelirleri 500 ile 1000 TL olarak belirlenirken, yüzde 30’nun ise aylık gelirlerinin 1000 ile 1300 TL arasında olduğu tespit edildi. Ailelerin eğitim durumlarına yönelik yapılan araştırma da ise kadınların yüzde 59’nun, erkeklerin ise yüzde 25.5’nin okula hiç gitmediği ortaya çıkarıldı. Mahalle genelinde okuyan çocukların eğitim kademeleri dağılımını özetleyen grafikte ise eğitim yaşamına devam eden çocukların yüzde 51’i ilkokul, yüzde 31’i ortaokul ve yüzde 18’i lise eğitimine devam ettiği tespit edildi.

Süphan Mahallesi’nde saha çalışma analizini ortaya çıkaran Büyükşehir Belediyesi, analiz sonucunda aileler ve çocuklar üzerinde yaşanan risk analizlerinin önemli sebeplerini tespit etti. Yapılan tespitler sonucu oluşan risk analizleri ise şöyle sıralandı;

* 1990'lı yıllardaki köy boşaltmaları ile insanların zorunlu göçe tabi tutulması

* Kırsal kesimlerde eğitim, sağlık ve sosyal hizmetlerin yetersiz olması

Bu gibi nedenlerle insanlar yaşadığı il, ilçe ve köylerden Van'a göç etmek zorunda kalmışlardır. Bu göçler sadece Van'ın hızlı nüfus artışına yol açmakla kalmamış beraberinde büyük sorunlarda doğurmuştur. Bu sorunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

* Hızlı nüfus artışıyla birlikte ilde plansız kentleşme ve gecekondu sorunu artmış

* Kır ve kent nüfusunun dağılışındaki dengesizlikler artmış

* Özellikle belediye hizmetlerinin (yol, su, kanalizasyon, sosyal donatı alanları vb.) sunulması konusunda yetersiz kalınmış

*  Eğitim kurumları ihtiyaçlara gerekli cevabı verememiş ve okullar kapasitelerinin üstünde öğrenci alarak eğitimin niteliğini düşürmüşlerdir.

* Yine aynı şekilde sağlık alanı, nitelik ve nicelik açısından gerekli hizmetleri sunamamıştır.

* Ekolojik açıdan kent yorulmuş ve gittikçe artan bir çevre kirliliğiyle karşı karşıya kalınmıştır.

* Kısacası sağlık, eğitim, sosyal ve kentleşme alanlarında altyapı yetersizliği baş göstermiştir.

Bütün bu sorunların yoğun bir şekilde yaşandığı Van'da bu sorunların en açık örneklerini Van ili Edremit ilçesi sınırları içerisinde kalan Süphan mahallesinde görmekteyiz. Süphan mahallesi 1995 yılına kadar Van ili Eminpaşa ile Şabaniye mahallelerine bağlı iken 1990’lı yıllarda aldığı yoğun göç sonucu nüfusu artmış ve 1995 yılında mahalle statüsüne kavuşmuştur. 2015 yılı TUİK verilerine göre 17.110 nüfuslu mahallenin büyük bir kısmı çocuk ve gençlerden oluşmaktadır. 0-25 yaş arasındaki nüfusun toplam nüfus içindeki payı 10.246 gibi yüksek bir sayı iken 0-17 yaş grubundaki nüfus ise 7.829 kişidir.  

Süphan Mahallesi’nde yapılan saha çalışması ve anket uygulamasında mahallenin sosyo ekonomik yapısı analiz edilmiş, analiz sonucunda Süphan Mahallesi’nin Van’ın geneline göre dezavantajlı bir durumda olduğu gözlemlendiği tespit edilirken, özelliklede eğitim, sağlık ve sosyal donatı alanlarının eksikliği göze çarptığı ortaya çıkarıldı.